Starlink Nedir, Nasıl Çalışır ?

SpaceX ve Tesla’nın milyarder CEO’su Elon Musk’ın Starlink adlı bir başka girişimi daha var. Bu girişim, abonelerine seyahat ederken bile yüksek hızlı geniş bant internet sunmak amacıyla uzaya yüzlerce uydu fırlattı. Bu firma hakkında bilmemiz gerekenleri aşağıdaki detaylı incelememizde toparladık.

Starlink Nedir?

Starlink, bir havacılık üreticisi ve uzay taşımacılığı şirketi olan SpaceX’in altı yıllık bir bölümüdür. Starlink kelime anlamını düşündüğünüzde takım yıldızı olduğu göreceksiniz. Yörüngeye 1.000’den fazla uydu fırlatmak üç yıl sürdü ve kısa süre önce ABD Federal İletişim Komisyonu’ndan 885,5 milyon dolar hibe aldı. Şu anda ön siparişler/abonelikler sunuyor ve Şubat 2021’de Elon Musk Starlink’in şu anda 10.000’den fazla müşteriye hizmet verdiğini açıkladı.

Buradaki fikir, Starlink’in uydularının sizi internete bağlayabilmesidir. Starlink, ‘erişimin güvenilmez olduğu veya tamamen kullanılamadığı yerlerde yüksek hızlı geniş bant İnternet’ sağlamayı vaat ediyor. Şu anda sadece evler için çalışıyor ve mobil değil, ancak yolda. HughesNet veya Viasat gibi başka uydu internet hizmet sağlayıcıları da var, ancak Starlink en çok Elon Musk ve SpaceX ile olan bağlantısıyla biliniyor.

Starlink birkaç bileşenden oluşmaktadır: İnternet erişimini Dünya’ya kadar ileten İnternet uydu takımyıldızı, Starlink’in uydu İnternet hizmetine bağlanmak için gereken yer tabanlı donanım ve SpaceX’in İnternet kullanımı için aldığı abonelik ücreti.

Starlink uydu takımyıldızı aynı zamanda tüm Amerika Birleşik Devletleri’ne ve nihayetinde tüm dünyaya hücresel kapsama alanı sağlamayı planlayan T-Mobile ile ortak bir girişimde de kullanılıyor.

Uzayda Kaç Tane Starlink Uydusu Var?

İlk Starlink prototip uyduları 2018 yılında yörüngeye fırlatıldı. O tarihten bu yana 20’den fazla başarılı fırlatma gerçekleştirildi ve Şubat 2021 itibariyle fırlatılan toplam uydu sayısı neredeyse 1.300’e ulaştı. SpaceX, Falcon 9 yörünge roketini kullanarak bazı uyduları yörüngeye fırlattı.

Starlink sonunda tüm gezegeni kullanılabilir, yüksek hızlı Wi-Fi sinyali iletebilen uydularla çevrelemeyi umuyor. Bu hedefe ulaşmak için Starlink’in yörüngede muhtemelen en az 10.000 uyduya ihtiyacı olacaktır. SpaceX, takımyıldızda 30.000’e kadar uydu istediğini öne sürerken Musk, daha fazla uydu fırlatmayı başarıyla tamamlaması halinde hizmetin 2022’de dünya çapında kullanılabilir olması gerektiğini belirtti.

Starlink Hangi Ülkelerde Var ve Nasıl Sipariş Ederim?

Kendi sitesi üzerinden giriş yaparak ürün paketini talepte bulunabilirsiniz. Şu an için sadece belirli ülkelerde çalışmaktadır. Bunu almadan önce “Availability Map” yani erişilebilir olduğu alanları inceleyebilirsiniz. Bu harita üzerinde, tüm ülkeleri üç farklı kategoride ayırmışlar:

1. Available (mevcut)
2. Wait List (bekleme listesinde)
3. Coming Soon (yakında gelecek)

Starlink Hangi Ülkelerde Var?

SpaceX’e göre Starlink hizmeti ‘dünyanın bağlantının her zaman zor olduğu bölgeleri için ideal’. Şu anda yalnızca ABD, Kanada, Birleşik Krallık ve diğer bölgelerin belirli alanlarında mevcut olup, kapsama alanı 45 ila 53 derece kuzey enlemleri arasındaki bölgelere odaklanmıştır.

Güncelleme 12 Mayıs 2022: SpaceX, hizmetin şu anda dünya çapında 32 ülkede kullanılabilir olduğunu duyurdu. Uzay şirketi sevkiyatların “derhal” gerçekleşeceğini belirtiyor.

Starlink, hizmetin Avrupa ve Kuzey Amerika’nın yanı sıra Güney Amerika, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın bazı bölgelerinde “kullanılabilir” olduğunu gösteren bir harita paylaştı. Afrika da dahil olmak üzere dünyanın geri kalanı ‘çok yakında’ olarak gösterilmekte ve 2023 yılında kullanıma sunulması planlanmaktadır. Referans olarak, bu yılın başlarında SpaceX hizmetin yalnızca 25 ülkede kullanılabildiğini belirtmişti.

Şubat 2023 ayı itibariyle Amerika ‘nın büyük kısmında, bir çok Avrupa ülkesi, Brezilya, Peru, Şili, Kanada, Nijerya, Japonya ve Avustralya ‘da Starlink mevcuttur. Tabi, bu ülkeler içinde de gizlilik sebebiyle çekmeyen alanlar olabilir. Starlink’in kullanılabilirlik haritasında Rusya, Çin, Kuzey Kore, Suriye ve Afganistan ise ebedi de-aktif olarak gri ile belirtilmiş.

Starlink Paketleri/Donanımı Nelerdir?

Starlink’e abone olduğunuzda, bir uydu anteni ve bir yönlendirici içeren bir kit alırsınız. Bağlantıyı yapmak için uydu çanağını evinize kurmanız yeterlidir. Bu, sinyali alır ve bant genişliğini yönlendiriciye iletir. Müşterilerin alıcıları evlerine yerleştirmek için en iyi konumu seçmelerine yardımcı olmak üzere artırılmış gerçeklik sunan Android ve iOS için bir Starlink uygulaması bulunmaktadır.

Starlink’in İnternet Hizmeti Ne Kadar Hızlı?

Starlink’in hızı bulunduğunuz yere göre değişiyor, ancak Ookla’nın testleri, rakip uydu İnternet hizmetlerinden sürekli olarak çok daha hızlı olduğunu gösteriyor. İngiltere’de Starlink, sabit genişbant sağlayıcılarının ortalama indirme hızını ikiye katlıyor ki bu gerçekten dikkate değer bir başarı. Starlink’in gerçek hızları hakkında daha fazla ayrıntıya buradan ulaşabilirsiniz.

Şubat 2022’den itibaren Starlink, 20 ila 40 ms arasında gecikme süresiyle 150 ila 500 Mbps arasında indirme hızları vaat eden bir premium katman sunacak. Buna ek olarak, yükleme hızları 40 Mbps’ye yükseltilecektir. Ancak fiyatı oldukça yüksektir.

Starlink’i Kötü Hava Koşullarında Kullanmak Mümkün Mü?

Starlink’i test etme şansımız olmadı, ancak hava durumu bir sorun gibi görünüyor. Starlink’e göre, alıcı üzerine düşen karı eritebiliyor, ancak şirket Starlink’in kar ve diğer engellerin görüş alanını engellemesini önleyecek bir yere kurulmasını öneriyor. Şirket ayrıca şunu da belirtiyor: “Şiddetli yağmur veya rüzgar da uydu internet bağlantısını etkileyerek potansiyel olarak yavaş hıza veya nadiren kesintiye neden olabilir.”

Seyahat Ederken Starlink’i Kullanmak Mümkün Mü?

Musk, Nisan 2021’de Twitter’da hizmetin ‘tamamen mobil’ hale gelmeye hazır olduğunu açıkladı. Şu anda Starlink müşterilerinin mevcut donanımlarını bir adresten diğerine taşıyamadıklarını hatırlayın. Musk, Starlink’in terminallerinin Tesla araçları için çok büyük olduğunu kabul ediyor, ancak uçaklarda, karavanlarda, kamyonlarda ve gemilerde çalışabileceklerini söyledi.

SpaceX CEO’su Starlink’in “yıl sonuna kadar tamamen mobil olması gerektiğini, böylece herhangi bir yere taşıyabileceğinizi veya hareket halindeyken bir karavan veya kamyonda kullanabileceğinizi” açıkladı. Bununla birlikte, şirketin hala “[tam] kapsama alanına ulaşmak için bazı uydu fırlatmalarına ve bazı önemli yazılım yükseltmelerine” ihtiyacı olduğunu söyledi.

Başka bir deyişle, Starlink yıl sonuna kadar beta aşamasından çıkacak gibi görünüyor. Pocket-lint daha fazla bilgi edinir edinmez sizi bilgilendirmeye devam edecektir.

Astronomik Problem

İlk 60 Starlink’in Mayıs 2019’da fırlatılmasıyla birlikte, SpaceX mühendislerinin muhtemelen hafife aldığı bir sorun ortaya çıktı: uyduların yansıtma özelliği.

Bu uyduların yörüngeye bırakılmasından birkaç saat sonra, çok parlak noktalardan oluşan ‘küçük bir trenin’ görüntüleri internette dolaşmaya başladı. Bunlar gerçekten de Starlink’lerdi.

Bunun üzerine astronomi camiası, Starlinks’in astronomik gözlemlere getireceği ciddi olumsuz etkiyi göstererek Elon Musk’ın şirketinin projesini protesto etmeye başladı.

SpaceX ile gökbilimciler arasındaki anlaşmazlık, FCC tarafından mega takımyıldızın oluşturulması için verilen ilk izinler sırasında ortaya çıktı. Yörüngedeki binlerce nesnenin gözlemlere zarar vereceğini ve bu tür bir sorun yaratacağını biliyorlardı.

Gökkubbenin optik gözlemlerine ek olarak, Starlinks radyo teleskopları aracılığıyla yapılan gözlemlere de zarar verebilir. Bunun nedeni uydular tarafından kullanılan frekans bantlarıdır.

SpaceX, bilim camiasına ve uzay araştırmalarına zarar vermemek için dünyanın önde gelen kuruluşlarıyla işbirliği yapmaya başladı. Bunlar arasında Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi, Green Bank Gözlemevi ve Ulusal Bilim Vakfı bulunmaktadır.

Twitter üzerinden bir dizi soruya yanıt veren Musk, Starlinks’in astronomik gözlemler için kullanılanlardan çok uzak frekans bantlarından yararlanacağını belirtti.

7 Ocak 2020’de 60 Starlink daha havalandı, ancak bu sefer bir tanesi diğerlerinden farklı görünüyordu. SpaceX, uydunun gövdesini çok daha koyu ve daha az yansıtıcı hale getirmek için bir işlem denedi ve bu, uydunun Starlink olarak adlandırılmasına yol açtı: DarkSat.

Musk tarafından belirtildiği üzere, uyduların albedosunu azaltmak amacıyla bu tür testler sonraki fırlatmalarda da gerçekleştirilecektir.

27 Şubat 2020 itibariyle yörüngedeki 299 Starlink ile bu soruna henüz bir çözüm bulunamadı. Yakın zamanda bir çözüm bulunması da pek olası görünmüyor. Bunun nedeni, yörüngedeki binlerce uydunun görünmese bile uzun pozlamalarla çekilen fotoğraflarda iz bırakmasıdır. Uyduların izlerini silebilecek programlar oluşturulabilir, ancak bunlar yine de ‘kirli’ fotoğraflar olacaktır. Aslında, uydular tamamen karanlık olsalar bile, bir yıldızın ışığını örterek geçişlerinin izini bırakırlardı.

Starlink’i Kimler Deneyebilir?

Starlink, Starlink’i denemek isteyen müşterilerin siparişlerini kabul etmeye başladı. Starlink web sitesine adresinizi girin ve uygun olup olmadığınızı görmek için ‘şimdi sipariş ver’ düğmesine basın.

Starlink Fiyatı Nedir?

Dünya’yı değiştirecek bu teknolojinin fiyatı da bireysel ve kurumsal kullanıcılar için hayli önemli. Şubat 2023 ‘deki fiyatları baz alarak belirtiyoruz. Donanımı ilk sipariş ederken tek seferlik 599 USD ödüyorsunuz. Bunu klasik internet alımınızdaki modem ücreti gibi düşünebilirsiniz. Biraz pahalı bir modem tabi. Kargo ücreti yine tek seferlik alınıyor, bu da 50 USD. Kargoları iki hafta içinde gönderiyorlar.  Tüm bunlar haricinde aylık üyelik ücreti ise 110 USD.